Józef Szujski

(1835-1883) – historyk, pisarz, polityk i publicysta. Urodził się 16 czerwca 1835 r. w Tarnowie. Po ukończeniu krakowskiego gimnazjum św. Anny (1854), studiował filozofię i prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim i Wiedeńskim. W latach 1862-66 wydał cztery tomy Dziejów Polski podług ostatnich badań. Brał udział w powstaniu styczniowym jako żołnierz i zwolennik demokratycznej lewicy oraz jako wydawca krakowskiego organu Rządu Narodowego „Naprzód”. Po klęsce powstania stał się rzecznikiem wyrzeczenia się działalności konspiracyjnej, opowiedział się za legalną pracą w ramach autonomicznych instytucji galicyjskich i głosił idee konserwatywne. Był jednym z założycieli „Przeglądu Polskiego” i współautorem Teki Stańczyka, uchodząc za głównego i najbardziej twórczego przedstawiciela środowiska krakowskich stańczyków. Zasiadał w galicyjskim Sejmie Krajowym (od 1867 r.) i wiedeńskiej Radzie Państwa (w 1869 r. złożył mandat), wreszcie od roku 1879 był członkiem Izby Panów. W 1869 objął na Uniwersytecie Jagiellońskim nowo utworzoną katedrę historii Polski, w 1873 został sekretarzem generalnym Akademii Umiejętności, a w roku akademickim 1878/79 piastował godność rektora UJ. Zmarł 7 lutego 1883 r. w Krakowie. Główne prace: Dzieje Polski podług ostatnich badań, (1862-66), Historii polskiej treściwie opowiedzianej ksiąg dwanaście (1880), Rozstrząsania i opowiadania historyczne (1876), Dzieła, 20 tomów (1885-96).